Ένας κούκος (δεν) φέρνει την Άνοιξη;;;;;;

Ένας κούκος (δεν) φέρνει την Άνοιξη;;;;;; 

Ο κούκος (γνωστός στην επιστημονική κοινότητα ως Κούκος ο Ευρωπαϊκός, Common Cuckoo-''Cuculus Canorus) ως ένα από τα αποδημητικά πουλιά είναι κατ'αρχήν γνωστός για τη χαρακτηριστική του φωνή ''κου κου'' αλλά και τις μη συνηθισμένες αναπαραγωγικές του συνήθειες. Είναι γνωστό ότι ο κούκος γεννά τα φωλιά του σε αραιά διαστήματα με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τα κλωσσήσει γι'αυτό και τα αφήνει σε ξένες φωλιές, συνήθως τις καρακαξοφωλιές. 

Συναντάμε κούκους σε ποικίλες δασικές περιοχές, σε θαμνώδη μέρη, σε αγρούς. Στην Ελλάδα ζει και αναπαράγεται κυρίως στο Κεντρικό και Νότιο Τμήμα της καθώς και στις πεδινές περιοχές του Βορά. Είναι ένα ευρύτατα διαδεδομένο πουλί στην Ευρώπη και Ασία το οποίο θεωρείται και από τα πλέον χρήσιμα μια και είναι από τα σπάνια εκείνα πουλιά που τρώνε τις τριχωτές κάμπιες των πεύκων.  

Αδιαμφισβήτητα ξεχωριστή λοιπόν η θέση του μέσα στο ζωικό βασίλειο, με εξίσου σημαντική θέση στις παραδόσεις μας και στον πολιτισμό μας. Λόγω των συνηθειών του έχει πυροδοτήσει τη δημιουργία πολλών παροιμιών αλλά και δημοτικών τραγουδιών και παραμυθιών, μονοπολώντας έτσι μεγάλο αριθμό ερμηνείας διαφόρων γεγονότων του ανθρώπινου βίου. 

Η εμφάνιση του κούκου έχει ταυτιστεί στη λαϊκή μας συνείδηση με την αναγγελία του ερχομού των χαρούμενων και ζεστών ημερών. Από παλιά οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι καλό να ακούσεις τη φωνή του κούκου τα χαράματα γιατί αυτό σημαίνει ότι η χειμωνιάτικη παγωνιά ετοιμάζεται να ΄΄πάει΄΄ σπίτι της. Σύμφωνα με την παράδοση όμως δεν είναι καθόλου καλό να ακούσεις τη φωνή του με άδειο στομάχι γιατί τότε κάτι κακό μπορεί να σου συμβεί. 

Η φωνή του κούκου λοιπόν θεωρείται ότι προειδοποιεί τα δέντρα να ετοιμαστούν για το γιορτινό μεθύσι της Άνοιξης και καλεί όλη τη φύση να ανοίξει τη χαμογελαστή αγκαλιά της για να ζεστάνει τον κουρασμένο από την κακοχειμωνιά αγρότη. 

Μα πολλές είναι οι φορές που μια όμορφη ανοιξιάτικη ημέρα δεν ακολουθείται από καλοκαιρία. Γι αυτό και ο λαός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ακούσεις ένα μόνο κούκο να υποδέχεται την Άνοιξη δεν αρκεί: ''Ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη''.

Μήπως όμως αυτός ο ένας, ο πιο τολμηρός κούκος που βιάζεται να κελαηδήσει είναι αυτό που χρειάζεται για να έρθει η αλλαγή στη ζωή μας;;; Γιατί μπορεί στη φύση σύμφωνα με τους νόμους της η αλλαγή να έρχεται έτσι και αλλιώς, άλλες φορές λίγο νωρίτερα και άλλες πάλι αργότερα μια και οι κλιματικές αλλαγές αποτελούν πια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, μα στη ζωή μας;;;

Καμία αλλαγή δεν έγινε έτσι απλά χωρίς το τολμηρό κελάηδημα ''ενός κούκου'' που άλλες φορές ήταν μια χούφτα φοιτητές που τόλμησαν να διεκδικήσουν τη δημοκρατία και άλλες πάλι ένας πεφωτισμένος ηγέτης που οραματίστηκε την ισόνομη και αξιοκρατική δημοκρατία για τους πολίτες της πόλης-κράτους του.

Και ίσως καμία αλλαγή να μην αξίζει τόσο όσο αυτή που οφείλεται στο όραμα και την προσπάθεια των τολμηρών, που μέσα στην ''βαρυχειμωνιά'' θα φανερώσουν το δικό τους όραμα για τη δική τους άνοιξη.

«Αναζητώντας την εστία μας...» -

«Αναζητώντας την εστία μας...»

Το κλείσιμο του ιστορικού βιβλιοπωλείου «Εστία»  και ο απόηχός του....

Λένε ότι ''εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή''. Για την ακρίβεια αυτό το απόσπασμα αποτελεί απόδοση στα ελληνικά της φράσης  που είπε ο Βίκτωρ Ουγκώ το 1847 στο λόγο που εκφώνησε στη '' Βουλή των Ομοτίμων '' της Γαλλίας, της οποίας ήταν μέλος.  

Ο Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885), ένας από τους πολυγραφότερους Γάλλους ρομαντικούς συγγραφείς και ποιητές του 19ου αιώνα, θέλοντας επιγραμματικά να αποτυπώσει την πίστη του στην αναντικατάστατη αξία της παιδείας για την ανθρώπινη ζωή είπε χαρακτηριστικά ''Celui  qui ouvre une porte d'ecole, ferme une prison'' (μετάφραση: όποιος ανοίγει την πόρτα του σχολείου, κλείνει μια φυλακή). 

Αν το σχολείο θεωρείται το θεμέλιο του σπιτιού μας, τότε το βιβλιοπωλείο θα μπορούσε να αποτελεί το φωτεινό του παραθύρι. Γιατί κάθε χώρος που συγκεντρώνει την μοναδική ομορφιά της τυπωμένης σελίδας κρατά ανοιχτό το παράθυρο που κάθε βιβλίο ανοίγει στον κόσμο μας. 

Κάθε χώρος που υπηρετεί τη γνώση μετατρέπεται αυτομάτως σε οικογενειακή μας εστία μια και παρέχει ''κλίνη'' σε κάθε ανήσυχο πνεύμα που αναζητά μεταξύ άλλων το νόημα της ζωής και τρόπους ερμηνείας του. 

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Εστία ήταν η μεγαλύτερη αδερφή του Δία και προστάτιδα της οικογένειας. Από εκεί εμπνευσμένος ο κος Παύλος Διομήδης έδωσε και το όνομα «Εστία»  στο αρχικά εβδομαδιαίο λογοτεχνικό περιοδικό που ιδρύθηκε το 1876. Το 1881, χρονιά εθνικής αντίστασης μια και μόλις είχαν προσαρτηθεί στο τότε Ελληνικό κράτος η Θεσσαλία και η Άρτα, τη διεύθυνση του περιοδικού ανέλαβε ο Τήνιος δάσκαλος κος Γεώργιος Κασδόνης. Μετά από τέσσερα χρόνια, εν έτει 1885 ιδρύθηκε από τον ίδιο το ομώνυμο βιβλιοπωλείο. 

Το βιβλιοπωλείο της Εστίας παράλληλα με το ομότιτλο λογοτεχνικό περιοδικό -που προηγήθηκε και παραμένει το μακροβιότερο στο είδος του- και τις ομώνυμες Εκδόσεις ταυτίστηκε στη συνείδηση της Ελληνικής λογοτεχνικής κοινότητας ως πυρήνας και «σπίτι» των καινοτόμων αντιλήψεων του δημοτικισμού, της ηθογραφίας, της αξίας και ομορφιάς της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων (χαρακτηριστικά που πρωτοεμφανίστηκαν μέσα από την περίφημη λογοτεχνική γενιά του 1880). 

                                   

Δευτέρα 1^η Απριλίου 2013 και ετοιμάζοντας πρωινό ακούω τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων από δημοσιογράφους πρωινής ειδησεογραφικής εκπομπής. Μια είδηση με βρίσκει τελείως απροετοίμαστη μα το πρόγραμμα της ημέρας δεν αφήνει περιθώριο. 

Αργότερα όμως επιστρέφω για να διαβάσω λεπτομερώς την είδηση που με ξένισε, ίσως με την κρυφή ελπίδα της Πρωταπριλιάτικης φάρσας. Το βιβλιοπωλείο «Εστία» «κατέβασε ρολά μετά από 128 χρόνια αδιάλλειπτης λειτουργίας του το Σάββατο 30 Μαρτίου». Για κάποιον που αγαπά τα βιβλία και τους κατεξοχήν χώρους τους, το κλείσιμο ενός βιβλιοπωλείου προκαλεί θλίψη. 

Η θλίψη όμως και ο προβληματισμός που γεννά μια τέτοια είδηση δεν έχει ίσως πρώτιστα σχέση με το βιβλίο αυτό καθεαυτό. Κι ούτε και με την ταμπέλα της Οικονομικής κρίσης που χαρακτηρίζει πια την κοινή καθημερινότητα κάθε πολίτη.

Ναι το κλείσιμο μιας επιχείρησης σίγουρα μπορεί να ερμηνευτεί, να αιτιολογηθεί και να αποδοθεί με οικονομικούς όρους ειδικά σε μια εποχή που ταλανίζεται από τις άμεσες επιδράσεις -στην αγορά- της Κρίσης.

Μα είναι άδικο να μείνουμε σ’αυτό το πρώτο επίπεδο πρόσληψης αυτού του γεγονότος. Η απώλεια ενός ζωντανού οργανισμού που ο λόγος ύπαρξής του και λειτουργίας του συνδέεται με το πνεύμα μας και την προσφορά ομορφιάς στην ποιότητα της ζωής μας, μπορεί να παρουσιαστεί ως απόδειξη των κακών επιπτώσεων της υπάρχουσας κρίσης μα μπορεί και να αποτελέσει αφορμή για μία νέα στάση. Εν προκειμένω την πυροδότηση της επιθυμίας να χτίσουμε πιο γερά τους τοίχους του σπιτιού μας.

Σ’εμένα τουλάχιστον έτσι λειτούργησε και αυτό γιατί κουράστηκα πια να ακούω άσχημα και να επιτρέπω στην πικρίλα τους να μένει μέσα μου, στο βλέμμα μου, στον τρόπο που γεύομαι τη μέρα μου. Κουράστηκα γιατί πια δεν ωφελεί να μένουμε προσκολλημένοι σ το τρομακτικό μα τόσο οικείο ερώτημα των επιταγών της εποχής: Τι άλλο ακόμα; Και για πόσο;

Είπαν ότι το βιβλίο έχασε την εστία του με την έννοια του σπιτιού του φυσικά, και μοιράζομαι σήμερα την ανάγκη μου να μη χάσουμε την ελπίδα μας στην αναζήτηση μα και στην αντοχή των Εστιών που οραματιζόμαστε να δημιουργήσουμε για εμάς και αυτούς που έρχονται. 

«Την αλήθεια όλοι αγάπησαν, το ψέμα ουδείς;;;;» - Μία σκέψη που κουβαλά στις αποσκευές της η πρώτη ημέρα του Απρίλη

«Την αλήθεια όλοι αγάπησαν, το ψέμα ουδείς;;;;»

Μία σκέψη που κουβαλά στις αποσκευές της η πρώτη ημέρα του Απρίλη

Και μια και δε το αγάπησε κανείς, τσουπ έτσι από το πουθενά απόκτησε και το ψέμα την εορταστική του επέτειο! Είτε μάς αρέσει να το παραδεχόμαστε είτε όχι η αλήθεια είναι ότι όλοι μας κάποια στιγμή φλερτάρουμε παιχνιδιάρικα με την επιθυμία να δοκιμάσουμε τη δεινότητά μας να ''κοροϊδέψουμε''. Να πούμε ένα ψεματάκι ρε αδερφέ, ένα τόσο δα μικρό ψεματάκι, έτσι για να αλλάξουμε λίγο τη ρουτίνα της αλήθειας!

Η δε λαϊκή σοφία έχει αποκτήσει αδιαμφισβήτητα επιχειρήματα - υποστηρικτές αυτών που κατηγορούνται για τη ροπή τους στο παραμυθιάζειν. Πέρα από το γνωστό ''Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω'' μια και κάθε μορφή ''αμαρτίας'' -όπως ισχυρίζονται- όλους με κάποιο τρόπο θα τους αγγίξει, κάποια στιγμή άρχισε να χτίζεται και όλο αυτό το φιλοσοφικό-ψυχολογικό οικοδόμημα για τη δυνατότητα αντοχής της αλήθειας!

Άκουσον άκουσον! Ποιος είπε ότι όλοι μας αντέχουμε την αλήθεια;;; Μάλιστα. Όπως το διαβάζετε. Γιατί έτσι ξαφνικά προέκυψε και αυτός ο προβληματισμός περί ψυχολογικής αντοχής του καθενός. ''Ε μα το ήθελε το παραμύθι του, αφού δε θέλει να καταλάβει!'' .Ποιος είναι αυτός ο καψερός που το ήθελε;;;; Είναι ο γείτονας; Είναι ο γονιός του άτακτου, ανεπίδεκτου μαθήσεως μαθητή; Είναι ο Έλληνας που έμαθε στην καλοπέραση χωρίς να τον νοιάζει το κόστος και τώρα καλείται να πληρώσει το τίμημα των συσσωρευμένων ψευδών τόσων ετών;;; Ποιος είναι αλήθεια αυτός που επιθυμεί τις κορδέλες και τα περιτυλίγματα παρά το απλό αλλά πολλές φορές σκληρό ''δέμα'' της αλήθειας;;;

Μάλλον όλοι μας είμαστε! Η αλήθεια είναι σκληρή, άσε που πάντα σχεδόν πάντα είναι σχετική. Η αλήθεια, η αδιαπράγματευτη αλήθεια μας έχει πέσει θύμα των διαπραγματεύσεων της εποχής μας. Μικροί και μεγάλοι μαθητεύουμε στην απαλότητα, στο να μάς χαϊδεύουν τα αυτιά γιατί δεν πρέπει να πληγωθούμε, γιατί η ζωή είναι μικρή ρε αδερφέ και όσο καλύτερα την περάσουμε τόσο το καλύτερο για όλους, γιατί, γιατί, γιατί...

Δηλαδή έτσι για να έχουμε καλό ρώτημα...τελικά την αλήθεια την αγάπησε κανείς;;;; Μήπως για να την αγαπήσουμε ήρθε ο καιρός να αρχίσουμε να μην τη φοβόμαστε;;; Γιατί το ψέμα πρωταρχικά δεν κάνει κάτι άλλο παρά να κρύβει εντέχνως αυτό που δε μάς αρέσει, αυτό που μάς κάνει να ντρεπόμαστε, αυτό που μάς χαλάει τη διάθεση.

Ε ψιτ, καιρός ήρθε πια ό,τι δε μάς αρέσει να το αλλάξουμε. Και αυτό δεν είναι ψέμα. Μα μέχρι να αρχίσουμε σιγά σιγά να το κάνουμε, ας σκεφτόμαστε κανά δυο ψεματάκια να γιορτάζουμε την Πρωταπριλιά μας!

Βιβλιοκριτική - «Η Αρχή του κακού», Μαρία Φακίνου, Εκδόσεις Καστανιώτης

«Η Αρχή του κακού», Μαρία Φακίνου, Καστανιώτης

Ραντεβού σήμερα με μία από τη νέα γενιά γυναικών συγγραφέων του εγχώριου λογοτεχνικού μας προσκηνίου, τη Μαρία Φακίνου. Κόρη συγγραφέων διατηρεί διακριτικό προφίλ και συναντά με την ιδιαίτερη ''φωνή'' της και τη θεματολογία της τους φανατικούς αναγνώστες της με μια νουβέλα 147 σελίδων που διαβάζεται απνευστί.

Μετά το πρώτο της πόνημα, ''Το καπρίτσιο της κυρίας Ν.'' από τις εκδόσεις Καστανιώτη που της χάρισε την υποψηφιότητα για το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα του περιοδικού «Διαβάζω», η Μαρία Φακίνου στήνει τώρα ένα σκηνικό με στοιχεία μαγικού παραμυθιού, φανταστικής λογοτεχνίας, αστυνομικού μυστηρίου.

«Μια γυναίκα καταφθάνει στην παραθαλάσσια κωμόπολη Χ. τον Φεβρουάριο του 2000. Μόνες της αποσκευές μια μικρή βαλίτσα και μια γυάλα με δύο χρυσόψαρα. Κατά την παραμονή της μια σειρά ανεξήγητα γεγονότα θα συμβούν: ακραίες καιρικές συνθήκες, ένας μικρός σεισμός, η γέννα ενός παράξενου ζώου, μια ασυνήθιστη κλοπή και, τέλος, ένας φόνος με άγνωστους θύτες. Η σύγκρουση μεταξύ των κατοίκων μοιάζει αναπόφευκτη. Τι γυρεύει πραγματικά η γυναίκα στην κωμόπολη και ποιος είναι ο άγνωστος άντρας τον οποίο ισχυρίζεται ότι περιμένει;»

Μια πολιτεία χωρίς όνομα με τους πολίτες της να ονοματίζονται με βάση την ιδιότητά τους: ο Ταχυδρόμος, ο Κρεοπώλης, ο Καφετζής, η γυναίκα του. Μια πολιτεία που λειτουργεί με βάση ένα δικό της αυστηρά δομημένο κοινωνικό σύστημα το οποίο διαταράσσεται από την άφιξη της άγνωστης. Σας θυμίζει κάτι;;; Ανεξαρτήτως του ρόλου που ο καθένας υπηρετεί με θρησκευτική θαρρείς ευλάβεια και χωρίς ίχνος της παραμικρής αμφιβολίας με την άφιξη της νέας γυναίκας ξεκινά η δημιουργία ενός δραματικού τριγώνου: Καθένας κινείται ανάμεσα στα νήματα του διώκτη, του σωτήρα, του θύματος.

Αρχικά, ως σωτήρες, έδωσαν στη γυναίκα μια καρέκλα για να περιμένει το χορδιστή. Της συμπαραστάθηκαν μα όταν ο καιρός περνούσε άρχισαν να υιοθετούν το ρόλο του διώκτη. Μετά το δεύτερο σημείωμα του χορδιστή που ενημέρωνε για τη μεγαλύτερη καθυστέρησή του ένιωσαν εξαπατημένοι και βιώσαν το ρόλο του θύματος.

Τι έγινε στο τέλος και πώς αντέδρασε μια κοινωνία που άλλοτε δείχνει να κινείται όπως επιτάσσαι η θρησκεία της και άλλοτε αυτοδύναμα και αντίθετα στο προϋπάρχον σύστημα, μπορεί κάποιους να ενθουσιάσει και κάποιους άλλους να θλίψει. Εξαρτάται τι προσδοκά ο καθένας.

Μα όποια και αν είναι η κοσμοθεωρία μας για το κακό η κοινωνία που περιγράφεται από την κα Μ. Φακίνου με τη διεισδυτική της ματιά και την αριστοτεχνική χρήση της περιγραφικής της γλώσσας είναι η κοινωνία του σήμερα όπου ακόμα η διαφορετικότητα παλεύει με την τάση μαζοποίησης.

''Εγώ αγαπώ, αυτή καπνίζει'', ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ, Συγγραφέας: Αγγελική Μπούλιαρη

''Εγώ αγαπώ, αυτή καπνίζει'', 

ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ, Συγγραφέας: Αγγελική Μπούλιαρη

Βιβλιοκριτική

Ραντεβού σήμερα με μία από τις νέες εισόδους της Άνεμος Εκδοτική, την Αγγελική Μπούλιαρη που μέσα από τις ιστορίες των έξι γυναικών ηρωίδων της μάς θυμίζει πώς είναι να ζεις έχοντας εγκαταλείψει τα όνειρά σου. Οι προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που απεικονίζουν τη δυστυχία της καθημερινότητάς τους, την απελπισία της ζωής τους αποτελούν ένα πόλο έλξης για τους αναγνώστες του σήμερα. Ο λόγος; Η συννεφιά της απελπισίας που σκιάζει τις ζωές τους ίσως τελικά να μάς φαίνεται οικεία, περισσότερο από ότ,ι τολμούμε να παραδεχτούμε. Είμαστε παιδιά της εποχής μας και η εποχή μας είτε μάς αρέσει είτε όχι μάς φορτώνει με αυτήν την αίσθηση της ματαιότητας και της βασανιστικής ερώτησης ''πού πάει το όνειρο όταν πεθαίνει;;;''

Η Αγγελική Μπούλιαρη όμως δίνει μία απάντηση που αξίζει την προσοχή μας. Το όνειρό μας δεν πεθαίνει. Απλώς θάβεται και μάλιστα τόσο καλά που κινδυνεύεις να περάσεις ολόκληρη τη ζωή σου κλαίγοντας την απώλειά του, το θάνατό του. Έρχεται όμως τελικά μια στιγμή που η ψυχή σου σπάει τους ψηλούς τοίχους αυτού του εγκλωβισμού που δημιουργεί το σύνολο των κοινωνικών επιταγών και η επιβαλλόμενη επίκτητη ανάγκη που φορτώνουν στις πλάτες μας να ακολουθήσουμε την πεπατημένη, να 'ησυχάσουμε' , να ζήσουμε τη ζωή μας όχι όπως εμείς επιθυμούμε αλλά όπως οι άλλοι περιμένουν από εμάς.

Αυτή τη ζωή επέλεξαν οι γυναίκες στη συλλογή των διηγημάτων της. Και οι έξι ηρωίδες της είναι γυναίκες που αποτελούν σίγουρα οικείες μορφές από το επαγγελματικό, ευρύτερο κοινωνικό αλλά και στενότερο οικογενειακό μας περιβάλλον.

Άφησαν στην άκρη τη δική τους ζωή. Ξέχασαν τα όνειρά τους, τα καταπάτησαν και το χειρότερο έπαψαν πια όχι μόνο να θυμούνται αλλά και να ελπίζουν. Έπαψαν να ονειρεύονται. Ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία των ανθρώπων που όταν δεν τους έρθει από την αρχή η στροφή του δρόμου την ώρα που είναι έτοιμοι να την πάρουν εγκαταλείπουν ολοσχερώς την πορεία.

Όλες οι ιστορίες ισοδύναμα αποκαλυπτικές και συγκινητικές δείχνουν πώς η φυλακισμένη από τα επιβαλλόμενα πρέπει ζωή μας μπορεί να γίνει ο μεγαλύτερος και πιο επικίνδυνος δικτάτορας της ανθρώπινης ελευθερίας. Ξεχώρισα την πρώτη από όπου και ο τίτλος όλης της σειράς των διηγημάτων, τη 'Βραδινή κατάκλιση' με το σκληρό ρεαλισμό της και την τελευταία, τον ''Δράκο της Πανσελήνου''  που αφήνει την έντονη νότα αισιοδοξίας μέσα από τα λίγα της ηρωίδας η οποία χαρακτηριστικά αποκαλύπτει «ανέβαλα τα όνειρά μου, δεν τα ακύρωσα».

 Αυτό είναι και η πεμπτουσία του ονείρου. Όταν είναι αληθινό δεν ακυρώνεται ό,τι και αν κάνουν οι άλλοι ή ο άλλος σου εαυτός!

 

Προσωπείο ή Πρόσωπο σ΄αγαπώ

    Ποια μάσκα συνοδεύει την καρναβαλική σας αμφίεση;;; Αλήθεια πώς επιλέγετε το ''αποκριάτικο πρόσωπό σας;;;;''. Τρέχα γύρευε. Ένα σωρό λόγοι. Άλλοι επιμένουν στην τήρηση της συνήθειας, άλλοι σιχαίνονται την επανάληψη και μετακομίζουν από πρόσωπο σε πρόσωπο, μερικοί πάνε με το ρεύμα της εποχής τους και κάποιοι ούτε που ασχολούνται.

Ανεξαρτήτως ατομικής επιλογής όλοι αποπειρώνται να φορέσουν ένα κοινό προσωπείο...το επιβαλλόμενο απ'την εορταστική ατμόσφαιρα. Είτε ως ένθερμος υποστηρικτής είτε ως 'μπουχτισμένος' απ'το επαναλαμβανόμενο στον τρόπο εκδήλωσής του κέφι, καθένας εντάσεται στους συμβατικούς ή μη οπαδούς της αμφίεσης. Και όλοι φορούν άψογα το 'προσωπείο' τους.

    Τα πιο επικίνδυνα προσωπεία όμως δεν είναι αυτά που φαίνονται ή επιβάλλονται από τελετουργικό συγκεκριμένων ημερολογιακών γεγονότων! Είναι αυτά που φοράμε σε καθημερινή πια βάση αναλόγως του ρόλου μας σε μία διαπροσωπική μας σχέση, της θέσης ευθύνης μας, του βαθμού κοινωνικής μας προσαρμογής.

      

   

 Από καταβολής κόσμου μάθαμε σταδιακά εντασσόμενοι στο ΄παιχνίδι' της επιβίωσης, της κοινωνικής μας; οργάνωσής να ''φτιασιδωνόμαστε'' για ν'αρέσουμε στους άλλους μα και στον εαυτό μας. Για να κοιταζόμαστε στα γάργαρα νερά των ποταμών και πολύ αργότερα στους καθρέφτες μας και να απολαμβάνουμε το προσωπείο μας που ακόμα και εμείς δύσκολα διακρίνουμε. Ψάχνουμε το πρόσωπό μας και θαυμάζουμε την δύναμη της τέχνης μας να το'χουμε τόσο καλά καλύψει που κινδυνεύουμε εν τέλει να το ξεχάσουμε.

     

       Ίσως γι'αυτό αφιερώνουμε τόσο χρόνο και ενέργεια στο 'χτίσιμο' του προσωπείου που μαθαίνουμε να αγαπάμε περισσότερο και απ'το πρόσωπο που μάς χαρίζει αυτομάτως η γέννησή μας. Όχι μόνο αποδεχόμαστε αλλά επιδιώκουμε κιόλας να γινόμαστε αρεστοί στους άλλους.

    

    Εξ αφορής της μάσκας που θα φορέσουμε και φέτος θυμήθηκα ότι 'πάσιν αδείν χαλεπόν'. ''Δύσκολο να αρέσεις σε όλους.''. Μα πρώτιστα αχρείαστο. Σε σένα πρέπει να αρέσεις. Σε σένα που κοιτάζοντας τον εαυτό σου στον καθρέφτη θες να μην έχεις ξεχάσει το πρόσωπό σου. 

      Φυσικά το πρόσωπό σου και το μοναδικό για κάθε άνθρωπο εσωτερικό του φως μπορεί να θέλει προστασία από τους παραμορφωτικούς καθρέφτες της εποχής μας που σωρηδόν κατοικοεδρεύουν στην καθημερινότητά μας. Γι'αυτό το προσωπείο σου οφείλεις να τ'αγαπάς. 

         Αγάπα το γιατί η επιλογή του γίνεται με βάση την προστασία σου και όχι την χωρίς άμυνες έκθεσή σου στις αδηφάγες διαθέσεις των σημερινών αυτοαποκαλούμενων θεατών και κριτών της ζωής μας.

Καλές Απόκριες εύχομαι αναπολώντας τον Φρανκ Άουτλω :  “...Πρόσεχε τις πράξεις σου, διότι γίνονται συνήθειες. Πρόσεχε τις συνήθειές σου, διότι γίνονται χαρακτήρας. Πρόσεχε τον χαρακτήρα σου, διότι γίνεται η μοίρα σου”.

Δάσκαλε που δίδασκες...

Πες μου 10 συμβουλές,

θα ακούσω το πολύ μία

κάνε 10 πράγματα 

θα ακολουθήσω τουλάχιστον τα εννέα....

Δάσκαλε που δίδασκες...και λόγο δεν εκράτεις. 

Ο βασικός λόγος που η λαϊκή σοφία γέννησε την σχεδόν σε όλους μας γνωστή παροιμία του τίτλου, δεν είναι άλλος από την ανάγκη να καταδείξει την αναγκαιότητα συμφωνίας λόγων και έργων, συμφωνία που η ίδια η ζωή γεννά σε κάθε τομέα της και ειδικά σε αυτούς τους χώρους όπου η διδασκαλία άμεση ή έμμεση κρατά το σκήπτρο της εξουσίας. 

Μέσα στις τάξεις έχουμε για παράδειγμα άμεση διδασκαλία. Αυτή είναι ο πυρήνας λειτουργίας της ομάδας που βρίσκεται εντός των τοίχων της -  όχι βέβαια των τειχών της! Οι μαθητές ή μάλλον καλύτερα μαθητευόμενοι, μια και με τον όρο 'τάξεις' δε θα ήταν δόκιμο να περιοριστούμε αυστηρά  στις σχολικές των πρώτων βαθμίδων, βρίσκονται εκεί για να διδαχθούν. Το τι είναι μία εξίσου δυνατή απορία που γεννά πολλές σκέψεις μα τώρα ας περιοριστούμε στο πώς. 

Πώς διδάσκονται οι μαθητευόμενοι του σήμερα; Σίγουρα με ποικιλία, διεύρυνση και διαφοροποίηση των μέσων σε σχέση με το παρελθόν και βάσει νεότερων ρηξικέλευθων ιδεολογιών αναφορικά με την αξία, τους στόχους και σκοπούς της οιαδήποτε παιδαγωγικής διαδικασίας με την ευρύτερη έννοια του ρόλου. 

Οι ενδοοικογενειακές πάλι σχέσεις αποτελούν μία αδιαμφισβήτητη ενσάρκωση του εξουσιαστικού ρόλου της διδασκαλίας. Οι γονείς νουθετούν, διδάσκουν και τα παιδιά οφείλουν να είναι παρόντα για να διδαχθούν από την εμπειρία των μεγαλυτέρων. Τα πρωτότοκα πάλι παιδιά διδάσκουν τα μικρότερα αδέρφια τους ενώ οι ίδιοι οι γονείς μπορεί - αν αφεθούν λίγο απελευθερωμένοι να βιώσουν την ουσιστική μαγεία του διδάσκειν που δεν είναι άλλη παρά η συνύπαρξή του, η αλληλεπίδρασή του με το διδάσκεσθαι - να διδαχθούν από τους 'μαθητές'-απογόνους  τους.

Ο δάσκαλος λοιπόν ως έννοια, ως λειτούργημα, ως διαδικασία, ως ρόλος, υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει ανεξαρτήτως λοιπών αλλαγών που μπορεί να αφορούν τη μορφή του, τον χώρο κυριαρχίας του ή τη λειτουργία του.  

Ο τρόπος άσκησης της διδασκαλίας μεταβάλλεται μα η φύση της αυτή καθεαυτή δεν νομίζω ότι θα αλλοιωθεί ή θα 'εξαφανισθεί'  μια και η αναγκαιότητα ύπαρξης και διατήρησης ενός συστήματος μετάδοσης γνώσεων, νουθέτησης και καθοδήγησης δεν πρόκειται να εκλείψει.  

Είναι αυτή η τραγικότητα της ανθρώπινης φύσης που θα διατηρεί ασίγαστη τη διδασκαλική διαδικασία. Σκεφτείτε τούτο μοναχά το απλό μα τόσο αντιφατικό: Ελεύθερο ον ο άνθρωπος εκ φύσεως. Ελεύθερος μεν , φιλόδοξος δε. Περίεργος φύσει και θέσει όπως έχει ειπωθεί και δια στόματος Αριστοτέλη, ενός από τους μεγάλους δασκάλους του. Και έτσι πραγματώνεται το πιο αντιφατικό, το πιο τρελό πράμα του κόσμου τούτου του μικρού, του μέγα - όπως έχει χαρακτηριστεί και από τον ποιητή.   

Αυτό που ο καθένας μας αρνείται να παραδόσει, αυτό που θεωρητικά τιμά και υπερασπίζεται, η ελευθερία του, αποτελεί ταυτόχρονα και το μεγαλύτερο αντικείμενο πόθου του όταν θεαθεί ως αγαθό του άλλου, του συμπορευτή του, του συνανθρώπου του. 

Υπέρμαχοι μαχητές προστασίας της ελευθερίας τους που όμως αγωνίζονται για να καταφέρουν να διαχειριστούν την ελευθερία των άλλων, των συνανθρώπων τους, των συμπορευτών τους. 

Και εκεί αρχίζει όλο αυτό το περίεργο παιχνίδι της επικράτησης. Ένα παιχνίδι ομόκεντρων κύκλων με κέντρο πάντα το ίδιο κίνητρο, την επικράτηση μιας κυρίαρχης, νικήτριας άποψης, στάσης, συμπεριφοράς. 

Όλοι λοιπόν ανάλογα με τις ανάγκες μας, τις επιθυμίες μας, τα συμφέροντά μας, τις ευθύνες μας γινόμαστε Δάσκαλοι. Μα πάντα των άλλων. Ποτέ των εαυτών μας. Φαίνεται ότι έχουμε πεισθεί, δεν ξέρω αλήθεια πώς, ότι εμείς ό,τι ήταν να διδαχθούμε το διδαχθήκαμε. Και τώρα αλίμονο στις επερχόμενες γενιές που βρίσκονται στα χέρια μας και επιμένουμε να τους κρατάμε. Να τους κρατάμε για να αποδείξουμε ότι ξέρουμε. ότι είμεθα επαΐοντες . 

Μα αλήθεια ερωτώ και εγώ ως θύμα μαθητευόμενης που βρέθηκε στα χέρια των Δασκάλων που τώρα μαζεύτηκαν στην άκρη και παρακολουθούν εναγωνίως τους Νέους Δασκάλους να παίρνουν την εξουσία στα χέρια τους, ερωτώ λοιπόν: Γιατί αυτοί που αυτοαποκαλέστηκαν και ορίστηκαν Δάσκαλοί μου δεν κράταγαν το λόγο τους;;; Και γιατί εγώ στερήθηκα αυτομάτως τότε το δικαίωμα έκφρασης της απορίας αυτής;;; Ποιος είπε ότι Δάσκαλος σημαίνει αλάνθαστος;;; 

Αλήθεια ερωτώ και περιμένω όποιος γνωρίζει να απαντήσει. Ποιος έγδυσε το Διδάσκειν από το ένδυμά του που δεν είναι άλλο από το Διδάσκεσθαι;;;; 

Όταν διδάσκεις, διδάσκεσαι και όταν διδάσκεσαι συνειδητά τότε και εσύ με τη σειρά σου συμμετέχεις ενεργά σε αυτό το αλισβερίσι της αδιαμφισβήτητης αλληλεπίδρασης που χτίζεται μεταξύ των συμμετεχόντων στην διαδικασία. 

Το χειρότερο δε όλων είναι ότι τώρα βρίσκομαι ξαφνικά να περιμένουν από μένα όλοι οι μέχρι πρότινος Δάσκαλοί μας να αναλάβω επάξια το ρόλο του Δασκάλου. Του Δασκάλου που θα  πρέπει να συνεχίσει να χειραγωγεί τα μυαλά των νέων ανθρώπων των διψασμένων για πρότυπα, για πεποιθήσεις, για ιδέες, για αξίες και ιδανικά. Να χειραγωγεί και να κατευθύνει προς τα διάφορα ''πρέπει'' και ''μη'' χωρίς όμως να έχει μάθει ο ίδιος να τα εφαρμόζει. 

Ευτυχώς για μένα πολλοί Δάσκαλοί μου κράτησαν το λόγο τους και μέσα σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται όχι μόνο οι πνευματικοί μα και οι φυσικοί καθώς και άλλα αγαπημένα μου οικογενειακά πρόσωπα. Ευτυχώς για εμάς δεν είμαι η μόνη. 

Μα η μαυρίλα που έχει απλωθεί πάνω στον ουρανό μας δεν είναι άλλη από τα λόγια και τους λόγους που έπεα πτερόεντα ποτέ δεν τηρήθηκαν , δεν κρατήθηκαν, δεν εφαρμόστηκαν. Ζητώ από τους Δασκάλους ανεξαρτήτως ηλικίας που πατώντας στα βήματα του Σωκράτη ξέρουν πως όσα περισσότερα γνωρίζουν τόσα λιγότερα τελικά  μαθαίνουν ουσιαστικά, να συντονίσουν τις Τάξεις που η κοινωνία μας, το έθνος μας σήμερα χρειάζεται. Τάξεις Μαθητευόμενων που θέλουν να ακολουθήσουν αυτό που τους έχει πείσει μέσα στην πορεία του στον χρόνο ότι αξίζει και όχι να αφεθούν στους εντυπωσιασμούς λέξεων, υποσχέσεων, κενών λόγων. 

Ευτυχώς για εμάς δεν είμαι η μόνη που ως άνθρωπος φωτίστηκα από Δασκάλους που ήξεραν να διδάξουν πρώτιστα τον εαυτό τους και ακολούθως τους μαθητές τους, αγωνιζόμενοι κάθε μέρα να εφαρμόζουν και να δοκιμάζουν την αξία αυτών που πρέσβευαν στην πράξη. Ευτυχώς γιατί αυτό αποτελεί αν η τι άλλο εγγύηση ότι οι απόγονοί τους είναι σήμερα εδώ.  Τους καλούμε να πράξουν. Τώρα που τα λόγια των άλλων ξεφούσκωσαν, τώρα που η κάθε λέξη χάνεται μέσα στο έλος της ισοπέδωσης. Οι μαθητές υπάρχουν. Απλώς κουράστηκαν την παθητική διδασκαλία. Βαρέθηκαν να ακούν. Μα είναι έτοιμοι να συνεισφέρουν στη δημιουργία. Είναι πια η ώρα να αποκτήσει πρόσωπο ο Δάσκαλος του αιώνα μας, της εποχής μας. 

Ξέρετε ποιος είναι , ποιος πρέπει να είναι ο Δάσκαλος του Σήμερα;;;; Ο αέναα , ακούραστα, επίμονα και αδιάκοπα Μαθητευόμενος στις ανάγκες και επιταγές του Τώρα ....και όχι ο κοιμώμενος κάτω από την προστασία της σκέπης του τίτλου του,  ο κοιμώμενος και κουρασμένος να κρατήσει το λόγο του....

Αυτή είναι η ευχή μου για τη νέα χρονιά που καλείται να βιώσει η χώρα μας  και να επιβιώσει αλώβητη. 

Να μαθητεύσουμε χωρίς να παρασυρθούμε, με κρίση και ήθος. Να μάθουμε -όπως παρότρυνε και ο εφηβικός Διονύσιος Σολωμός - την επιστήμη και την αρετή. 

΄΄Νέοι συμμαθητάδες! μάθετε την επιστήμη και την αρετή δίχως να υπερηφανεύεσθε, και δεν θα υπερηφανευθήτε, αν αληθινά μάθετε την επιστήμη και την αρετή΄΄

Καλή Χρονιά...