Κάθε λαός ....

Κάθε λαός είναι μια ενεργή, σκεπτόμενη ομάδα που βρίσκεται σε αλλεπάλληλες αληλλεπιδράσεις με άλλους λαούς. Κάθε λαός είναι μια μίξη. Μίξη παράδοσης, ιστορίας, παρόντος και παρελθόντος, ελπίδας, απογοήτευσης, ονείρων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα και πραγματικότητας.

Κάθε λαός είναι ένα αποτύπωμα στον ιστορικό χάρτη της ανθρωπότητας. Μα πάνω από όλα, κάθε λαός είναι ένα κομμάτι του παζλ που λέγεται «κόσμος μας». Και ο κόσμος μας είναι ένα τεράστιο ψηφιδωτό. Μία ψηφίδα αντιστοιχεί σε μία, μοναδική εθνικότητα.  Και το παγκόσμιο υφαντό νοείται ως η αρμονική συνύπαρξη όλων των ψηφίδων.

Μία απόπειρα αρμονικής συνύπαρξης και κοινής, συλλογικής δημιουργίας είναι και η έννοια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι σε κάθε εκλογή των μελών του Ευρωκοινοβουλίου, οι πολίτες κάθε χώρας καλούνται να υπηρετήσουν την ιδιότητά τους ως πολίτες μίας ευρύτερης πολυπολιτισμικής ομάδας. Κάπου στα τέλη του 4^ου αιώνα π.Χ. ο Πλάτωνας θέλοντας να τονίσει την ευθύνη που οφείλει να χαρακτηρίζει και να συνοδεύει την προσωπικότητα κάθε ενεργού πολίτη, είχε πει ότι «Όσοι αδιαφορούν για τα κοινά είναι καταδικασμένοι να εξουσιάζονται πάντα από ανθρώπους κατώτερούς τους».  «Κάθε λαός είναι άξιος των ανθρώπων που τον κυβερνούν. Κανείς δεν είναι πιο υποδουλωμένος από εκείνους που εσφαλμένα πιστεύουν πως είναι ελεύθεροι.». Πλάτωνας 427-347π.Χ.

σίγουρα η πλειονότητα των πολιτών δεν αδιαφόρησε και σίγουρα ο θυμόσοφος όπως χαρακτηρίστηκε λαός από πολλούς πολιτικούς και δημοσιογραφικούς παράγοντες έδωσε ένα μήνυμα. 

Το σίγουρο όμως επίσης είναι ότι η πλειονότητα των σύγχρονων πολιτών δεν πάσχει τόσο από έλλειψη συνειδητοποίησης της ευθύνης όσο από κυριάρχηση από φόβο. Κάθε επιλογή γίνεται με υπευθυνότητα που συνυπαρχει με ένα φόβο. Φόβος για το τι μέλλει γενέσθαι με τις επιλογές τους, για το πώς θα λειτουργήσουν οι επιλογές και για τον αν η ευθύνη τους ανελήφθη με τρόπο που θα αποδειχθεί ευεργετικός για το κοινό καλό. Θα μπορούσε κάποιος ίσως κιόλας να υποστηρίξει ότι ο κυρίαρχος φόβος του εκλογικού σώματος είναι πως η ελευθερία τους έχει ήδη χαθεί εδώ και πολύ, πάρα πολύ καιρό και ότι απλώς λειτουργούν μέσα σε μια ψευδαίσθηση ελπίδας πως μπορούν να την ανακτήσουν. Ίσως ο Πλάτωνας αν ζούσε σήμερα να θύμιζε σε όλους ότι η ελευθερία δε συγκατοικεί με το φόβο. Ας αρχίσουμε να νιώθουμε εξοικειωμένοι με τις επιλογές μας και την ευθύνη που κουβαλούν χωρίς να στρουθοκαμηλίζουμε και ας θυμηθούμε ότι το βασικότερο όλων είναι η αποδοχή της εκάστοτε επιλογής μας και η διαχείρισή της. 

Η ψήφος και ο ψόφος

«Η ψήφος και ο ‘ψόφος’ ...»

Οι εκλογές έφτασαν και άσχετα με το πόσοι τελικά θα τιμήσουν με την ψήφο τους την εκλογική διαδικασία, το σίγουρο είναι ότι αρκετοί, ίσως ακόμη περισσότεροι από αυτούς που θα εμφανιστούν τελικά στην κάλπη, θα περάσουν λίγη ώρα καθισμένοι στον καναπέ τους, απηυδισμένοι μεν από την όλη πολιτικολογία αλλά ετοιμοπόλεμοι για λεκτικές αψιμαχίες που κάπως θα καταφέρουν να ‘διασκεδάσουν’ την ανία και σταθερά εμφανιζόμενη κούρασή τους.

Το ιδανικό του ενεργού πολίτη βέβαια απαιτεί την ενεργή συμμετοχή και δήλωση της ψήφου και όχι μόνο τη θέαση των δρώμενων εκ του καναπέως. Μα το ιδανικό του ενεργού πολίτη ολισθαίνει στις συσωρευμένες απογοητεύσεις όπως ολισθαίνει και υποφέρει και η ίδια η λέξη στα στόματα των κυριευμένων από βιάση και πολιτική ζέση ομιλητών. Εκεί λοιπόν που κάθεται ο ετοιμοπόλεμος για τις λεκτικές αψιμαχίες θεατής, έτοιμος να απολαύσει τις κοκορομαχίες των τηλεοπτικών παραθύρων, τσουπ έρχεται το γλωσικό ολίσθημα, το lapsus linguae όπως έλεγαν και οι Λατίνοι –ακριβής μετάφραση «ολίσθημα της γλώσσας» - και ο θεατής βομβαρδίζεται με την αρσενικοποίηση του όρου. «Διεκδικούμε ‘τον ψήφο’ του πολίτη του αύριο», λένε οι υποψήφιοι. Και η ψήφος γίνεται ο ψήφος. Και κανείς δεν αντιδρά. Ψόφος και καταχνιά πέφτει ολόγυρα από το γλωσσικό ολίσθημα. Και κανείς δεν το προσέχει ιδιαίτερα. Αγωνιά να δει την απάντηση του καθισμένου δίπλα ή απέναντι, πολιτικού αντιπάλου. Έτσι και αλλιώς τι σημασία έχουν τα γένη; Ζούμε πια σε μια εποχή που μάλλον δείχνει να προτιμά την ανάμειξη των γενών. Άραγε και των γενεών; Ναι, ίσως και των γενεών. Γιατί η αλήθεια είναι αγαπητοί μου ψηφοφόροι ότι υπάρχει μια κινητικότητα μεταξύ των γενεών. Νέα παιδιά τάσσονται υποστηρικτές της παλαιάς μορφής πολιτικής ιδεολογίας, ενώ εκπρόσωποι της παλιότερης γενιάς με συντηρητικές πάντα απόψεις, ξάφνου ξυπνούν και αποφασίζουν να ταχθούν στο πλάι της νέας επερχόμενης γενιάς της αλλαγής. Μια τρέλα και ένα μπέρδεμα δηλαδή. Μεγάλης έκτασης ανάμειξη και τα πολιτικά ιδεώδη και στεγανά χαλαρώνουν τους μεντεσέδες της πόρτας τους. Όποιος θέλει, όπου θέλει, χρίζεται αυτομάτως υποψήφιος. Είτε από δική του υπαιτιότητα είτε ως μέρος του εκλογικού τρικ και κόλπου έλξης ψηφοφόρων. Χρίζουμε και έναν άλλον ως υποψήφιό μας και μέχρι να καταλάβει τι του έχει συμβεί και πώς έχει καπηλευτεί το όνομά του, οι εκλογές θα έχουν τελειώσει.

Ίσως τελικά η ψήφος δεν ολιθαίνει τυχαίως λεκτικά στον ψόφο. Ο λαός λέει ότι κάνει «ψόφο» όταν θέλει να δώσει έμφαση στο έντονο κρύο, στους κακοτράχηλους χειμώνες και στην αγριάδα της φύσης. Μα πώς άραγε το εκλογικό τοπίο του σήμερα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ηλιόλουστο με έλλειψη αέρηδων, χωρίς ξηρασία, με ανυδρία και χωρίς νέα άνθη;

Πώς η ψήφος φέτος θα γλιτώσει την μετάλλαξή της σε ψόφο;