ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ - 'Αύριο, μια άλλη χώρα'

Το μυθιστόρημα 'Αύριο, μια άλλη χώρα' είναι το δεύτερο κατά σειρά έργο της Σώτης Τριανταφύλλου που μετά την πρώτη του έκδοση το 1997, επανεκδόθηκε το Μάιο 2009 (εκδόσεις Πατάκη).

Είναι ένα βιβλίο για τη χώρα της παιδικής ηλικίας έτσι όπως βιώνεται και μας ματαφέρεται μέσα από 2 ζευγάρια παιδικών ματιών, της Λίλης και του Καρόλου, είναι η ιστορία της χώρας μας έτσι όπως ξετυλίγεται μέσα από τους προσωπικούς μαιάνδρους των ηρώων που προχωρούν παρέα με την εξέλιξη του μύθου τη δεκαετία του '60, είναι η αποκάλυψη της χώρας της κρυφής με τις ηλιόλουστες και συννεφιασμένες της μέρες που αποτελεί το καταφύγιο κάθε ενήλικα που θέλει έστω για λίγο να συναντηθεί με τα μυστικά του, τις πραγματικές του σκέψεις, τα αληθινά του αν και ίσως ακόμα μπερδεμένα συναισθήματά του.

Η αφήγηση ρέει αβίαστα και τόσο γνώριμα για τον ακουστικό μας πόρο...έχεις την αίσθηση διαβάζοντας την ιστορία ότι μιλάς φωναχτά στον εαυτό σου και ενώ βρίσκεσαι στην πραγματικότητα του Ελλαδικού χώρου 40 ολόκληρα χρόνια πριν, ξαφνικά αλλά με τόση χαρά και ανακούφιση ανακαλύπτεις πτυχές της δικής σου ζωής ακόμα και αν είσαι παιδί μεταγένεστερης γενιάς, αυτής για παράδειγμα του ΄80.

Και αυτή η μαγεία ταύτισης και της επακόλουθης κάθαρσής της δεν οφείλεται μόνο στο ταλέντο της συγγραφέως αλλά και στην υπόθεση, την κεντρική πνοή του μύθου αυτή καθεαυτή. Είναι μια ιστορία θα τολμούσε κανείς να πει κλασικής αξίας γιατί αυτό που πραγματεύεται δεν είναι άλλο από τη συμπόρευση στο μαγικό ταξίδι της ζωής που πάντα... Πάντα έχει οικογενειακές συγκρούσεις, αλλά και χαρές, τις προστατευτικές αλλά και καμιά φορά κουραστικές φιγούρες του παππού και της γιαγιάς, το χάος της απόστασης που σταδιακά μεγαλώνει μεταξύ των συντρόφων ενός παντρεμένου ζευγαριού, την αίσθηση της ερωτικής απογοήτευσης, την πικρή γεύση της απώλειας των φίλων αλλά και τη χαρά του να μοιράζεσαι κάθε σου στιγμή με την αδερφή ψυχή του φίλου σου αυτού του παιδικού που για πάντα θα συντροφεύει έστω και ως αίσθηση τη ζωή σου, την ανάμνηση των καλοκαιριών των παιδικών μας χρόνων στο πατρικό κοντά στη θάλασσα, την ανησυχία, το ξεβόλεμα της πρώτης ανάγκης μας για αυτονομία και απελευθέρωση από τον οικογενειακό κλοιό, τις κοινωνικές και ιστορικές εξελίξεις που επηρεάζουν θέλοντας και μη την πορεία μας, τις εμπειρίες μας, τα συναισθήματά μας, το παράπονο του ανεκπλήρωτου έρωτα, το γιατί της στέρησης του απάτητου κομματιού του φεγγαριού που μεταμορφώνεται στην ψευδαίσθηση εκλογίκευσης του γιατί δε νιώθουμε ευτυχισμένοι, τη μυθοποίηση αλλά και Απο-μυθοποίηση αισθήσεων, πεποιθήσεων, αντιλήψεων,παραισθήσεων...

Υπάρχει ένας σκληρά εργαζόμενος μπαμπάς, πιστός θαυμαστής και ακόλουθος της χαράς της ζωής που μετά από συνειδητή επιλογή του παντρεύεται τη μαμά που τη χαρακτηρίζει 'παιδική χαρά'. Το πρόβλημα όμως είναι ότι όπως κάθε παιδί έτσι και η γυναίκα του - παιδί που αρνείται να μαγαλώσει- σκέφτεται και ενεργεί παιδικά...χαίρεται κάθε στιγμή με τα παιδιά της αλλά αδυνατεί να καταλάβει ότι η μαμά είναι όχι μόνο φίλη για παιχνίδι και οργανωτής των παιδικών πάρτυ...μένει προσκολλημένη στους μύθους της τους παιδικούς, μια προσκόλληση που όσο μεγαλώνει βιολογικά αυξάνεται και συναισθηματικά την πάει όλο και προς τα πίσω...Ο μπαμπάς αγαπάει τη μαμά τρελά αλλά η μαμά ολοένα και περισσότερο ταλανίζεται από τον παιδικό της έρωτα, την πρώτη της ανεξίτητλη πληγή...και βρίσκει γιατριά παροδική έστω αλλά γιατριά στο ποτό και στις συζητήσεις με την αμετανόητα εργένισσα αδερφή της...Κάθε οικογένεια έχει το νάρκισσό της και η θεία Νιόβη είναι ο δικός μας.
Υπάρχει ο παρών μέσα από τις σκέψεις και την εκφραζόμενη ποικιλοτρόπως οδύνη της μαμάς Ευτύχης, το πρόσωπο είδωλο του παιδικού της έρωτα που κρατάει πιστά τη δική του αποστασιοποίηση...Υπάρχουν οι γονείς του μπαμπά και η μαμά της μαμάς και αποκαλύπτεται σιγά σιγά το μέγεθος της διαφοράς τους. Δύο άνθρωποι διαφορετικών βιωμάτων πολιτιστικών, γεωγραφικών ( η μαμά μεγάλωσε στην Αφρική με μπαμπά τυχοδιώκτη) αλλά και κοινωνικών έχουν τώρα τη δική τους ευκαιρία να πλεύσουν πάνω στο δικό τους νησί μέσα στο πέλαγος της ιστορίας...Και τα παιδιά τους μεγαλώνουν, αναρωτιούνται, απορούν, φοβούνται, στενοχωριούνται αλλά και χαίρονται ή κάνουν ό,τι μπορούν για να σκορπίζουν τη χαρά...Είναι η παιδική τους χώρα αυτή που μας θυμίζει σε όλη την πορεία της ιστορίας ότι μπορεί κάθε άνθρωπος να ναι μια άλλη 'χώρα' αλλά ποτέ δεν παύει να ναι ταξιδευτής από τη φύση του...Και κάθε μέρα ξυπνά αναζητώντας αυτήν την άλλη 'χώρα' όπου εν αντιθέσει με τον Πήτερ Παν δε θα αρνηθεί να μεγαλώσει αλλά δε θα χάσει ποτέ την πίστη του στην αξία της χαράς της ζωής!

Ευρηματικός τίτλος και με αξιόλογη σημειολογία. Σε μια Αθήνα που σκιάζεται από τα σύννεφα και τελικά μουσκεύεται από την καταιγίδα της χούντας αλλά δεν παύει να χορεύει χάλι γκάλι, καν-καν και να ακούσει Μπητλς, σε μια Αθήνα που χάνει βίαια στοιχεία της μορφής της από τις μπουλντόζες και τις ανερχόμενες πολυκατοικίες,αλλά διατηρεί τα θερινά της σινεμά και το άρωμα της γαζίας την άνοιξη και τα μπαλ-μασκέ,σε μια Αθήνα που απελπισμένα περιμένει τη συμφιλίωση των κατοίκων της ασχέτως των ιδεολογικών τους διαφορών και το ξόρκισμα του φόβου που σκοτεινιάζει τα πρόσωπά τους, σε μια Αθήνα που λόγω ιστορικών επιταγών αλλάζει, παραμορφώνεται και απειλεί το αγαθό της ελευθερίας, υπάρχει άσβηστη η φλόγα του καθενός...φλόγα που διατηρεί αναλλοίωτη την προέλευση του καθενός και ενδυναμώνει τη χάραξη της πορείας προς αυτήν την άλλη χώρα...

Αισιόδοξο βιβλίο; Αναμφίβολα ναι. Γιατί τελικά αποδεικνύει περίτρανα το κοινό μυστικό όλων μας...Μπορεί ο κόσμος να μας φαίνεται ότι δεν είναι αρκετός αλλά τελικά ο κόσμος είμαστε εμείς...και εμείς είμαστε αρκετοί για να ζήσουμε πραγματικά, αν αλλάξουμε, να πληγωθούμε, να χαρούμε, να νιώσουμε σε κάθε πόρο μας διψασμένο την ευργετική δροσιά της στάλας κάθε στιγμής της ζωής!

Σκέψεις περί ενοχών...

Λέγεται ότι οι ενοχές εξαρτώνται κατά πολύ από την πίστη. Ο θρησκευόμενος έχει πάντοτε ενοχές. Ο άθρησκος πάλι σπανίως. Μα τελικά τι είναι αυτό που γεννά τις ενοχές; Είναι τα θολά τζάμια; Είναι τα φυτευμένα στο χώμα το απότιστο του μυαλού μ...ας κριτήρια μέτρησης της ηθικότητας των πράξεων μας; Μήπως πάλι είναι η χαρμολύπη του Ελύτη που αντικαθιστά το ξεκάθαρο, αγνό κλάμα ή γέλιο ενός παιδιού στη ζωή του ενήλικα; Και ποια είναι αυτά τα τζάμια που πρέπει να σπάσουν για να διαλυθούν τελείως, ολοκληρωτικά οι παραμορφώσεις των ενοχών; Είναι οι φόβοι μας; Είναι τα πρέπει μας; Είναι η λανθασμένη, θολή άποψη σχετικά με το τι σημαίνει να μένει κανείς πιστός στις επιλογές του;

Δεν ξέρω. Ξέρω όμως ότι υπάρχουν εν(τός) μας και καραδοκούν στη γωνία, ναι εκεί που συναντιέται ο ούριος άνεμος της επιθυμίας, της ελεύθερης βούλησης με τις επιταγές της λογικής που οι άλλοι διαμορφώνουν για μας πριν από εμάς.

Είναι ο Γολγοθάς μας ή ο Γόρδιος δεσμός μας;

Επιλέγω την εκδοχή του Γόρδιου Δεσμού. Όχι γιατί δειλιάζω στην προοπτική επεξεργασίας και απενεχοποίησης που ελλοχεύει το ανέβασμα του Γογλοθά , αλλά απλώς γιατί πιστεύω στην απόλυτη αλήθεια που κρύβει κάθε επιθυμία μας...

Ποιοι είμαστε;;;;;

Αφιερωμένο στόν άγνωστο δημιουργό του ποίηματος που ακολουθεί, στους πεζοπόρους ταξιδιώτες που ανεβαίνουν καθημερινά το ανηφορικό μονοπάτι της αυτογνωσίας

Ποιοι είμαστε; Είμαστε ο Ρομπέν, είμαστε το θηρίο ή το εξημερωμένο αγρίμι;

'' Ποιος είμαι: Δεν το ξέρω. Κάποτε ήμουν εύκολος να με προβλέψεις. ... ήμουνα μορφωμένος, εκπαιδευμένος, μ' αγαπούσαν -όχι όπως ήμουνα, μα όπως έδειχνα να είμαι. Ο ρόλος μου ήταν ο ασφαλής μου τρόπος για να κρύβομαι. Δεν είχα λόγο ν' αλλάξω. Με παραδέχονταν. Τους ευχαριστούσα. Τότε, άξαφνα σχεδόν, άλλαξα.
Τώρα είμαι λιγότερο σίγουρος, πιότερο ο εαυτός μου. Ο ρόλος μου σχεδόν εξαφανίστηκε.
Οι ρίζες μου δεν είν' στην εκκλησιά μου, τη δουλειά μου, την πόλη μου, ούτε καν στον κόσμο μου. Είναι μέσα μου. Φίλους δεν είναι εύκολο να βρεις -και ονειρεύομαι πολύ. Θα είμαστε φίλοι; Πέρα από ρόλους.

Ποιος είμαι: Δεν το ξέρω.
Είμαι πιο μόνος από πριν. Κομμάτι ζώο,
μα όχι προστατευμένο από ένστικτα ούτε περιορισμένο από την όρασή του μόνο.
Είμαι και κομμάτι πνεύμα, όμως σπάνια ελεύθερο,
περιορισμένο από τη γεύση, την αφή, το χρόνο -με μια λαχτάρα για τη ζωή ολάκερη.
Δεν υπάρχει ασφάλεια. Η ασφάλεια είναι επανάληψη και φόβος,
η αναβολή της ζωής.
Η ασφάλεια είναι προσδοκίες και δεσμεύσεις
και πρώιμος θάνατος.
Με την αβεβαιότητά μου ζω.
Υπάρχουνε μπροστά βουνά να σκαρφαλώσω, σύγνεφα να καβαλήσω,
αστέρια να εξερευνήσω, και φίλοι για να βρω.

Υπάρχω μόνο εγώ -και ονειρεύομαι πολύ.

Θα είμαστε φίλοι: Πέρα από ασφάλεια.

''Θύμησες वेर्सुस επιταγές του σήμερα''

"Χωρίς παλτά, χωρίς παπούτσια.
Το κρύο κυκλοφορούσε ελεύθερο στ ανοιχτά στόματα του κορμιού μας
και κάπου κάπου ακούγαμε το λυπητερό τραγούδι των λησμονημένων.
Κι όσο πλησιάζαμε, τόσο το τραγούδι δυνάμωνε.
Μας περίμεναν. Ήσυχοι, αέρινοι, σα...ν τις μορφές που παίρνουμε μέσα σ ένα όνειρο."

Και οι λησμονημένοι αναρωτήθηκαν φωναχτά με τα μάτια ορθάνοιχτα να στάζουν απορία, μόνο απορία απελπιστικά βασανιστική που πηρούνιαζε το κορμί μας σαν παγωμένη στάλα που αργά, βασανιστικά αλλά σταθερά εισβάλλει στιγμιαία αλλά επαναλαμβανόμε...να και βίαια στους πόρους του δέρματός μας
- 'Γιατί;Τι είναι αυτό που δίνει ψυχή στη θύμηση; Τι είναι αυτό που δίνει ζωή στη μορφή, στη στιγμή και δεν τις αφήνει να σκεπαστούν με τις αράχνες της λησμονιάς;'
Και εμείς απογυμνωμένοι συνεχίσαμε να παραμένουμε σιωπηλοί. Γιατί πώς να εξηγήσει κανείς στον χαμένο, καλά κλειδωμένο στα κουτάκια της μνήμης - που ακόμα και στον ύπνο της με την πρώτη ευκαιρία μας τραγουδά- την υποταγή μας στο σήμερα που το απογυμνώνουμε από τις θύμησες;;;Πώς; Υπάρχουν λέξεις που να δικαιολογούν την αποστασιοποίησή μας; Όχι δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο οι σύντομες συναντήσεις με τη θύμηση που ευτυχώς για μας, έρχονται απρογραμμάτιστα όταν το τραγούδι τους γίνεται λίγο πιο δυνατό και έτσι τις βλέπουμε απογυμνωμένοι, καθαροί και χωρίς τη φορεσιά του καθωσπρεπισμού του σήμερα...

ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΥ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Περιμένοντας την ολόγιομη σελήνη του Αυγούστου ψάχνω την απάντηση στο μυστήριο της αυτοδυναμίας της παρά την εξάρτησή της ως προς το φωτισμό της!Και τώρα που το ξανασκέφτομαι νομίζω ότι ίσως έτσι απλά η δύναμή της να κρύβεται στο θάρρος της... να παραδέχεται και να βροντοφωνάζει την εξάρτησή της, την αδυναμία της...Ναι είμαι ετερόφωτη μας λέει αλλά δείτε πώς απολαμβάνω το μοίρασμα του φωτός μου μαζί σας...δρόμους χρυσούς ανοίγω στο μπλε της θάλασσας και μονοπάτια σκέψης ανοιχτής, ανάλαφρης σας ανοίγω...αισιόδοξη σκέψη ναι ότι οι αδυναμίες μας μπορεί να είναι και το μυστικό της δύναμής μας, της σαγήνης μας αλλά με ισχύ!!!